Serie winnende debattips: debat of discussie?
Een stevige vergadering waarin het nieuwe kantoorbeleid wordt besproken, een lastig gesprek aan de keukentafel over de verdeling van huishoudelijke taken of een panelgesprek waarin voor de panelleden aan het woord zijn. Slechts drie voorbeelden van gesprekken die de noemer debat krijgen, maar het niet zijn. Wanneer ben je eigenlijk een debat of discussie aan het voeren? En wat is precies het verschil? En waarom is het van belang om het verschil te kennen?
Derde partij
In het dagelijks leven worden de begrippen debat en discussie door elkaar gebruikt. Er is echter een verschil, en dat gaat met name over de doelstelling en de afgesproken regels. In een discussie probeer je een onderwerp van verschillende kanten te bekijken. Je gaat vaak uit van je eigen ervaringen en kennis en brengt die al pratend in de discussie. Je kunt tijdens een discussie verschillende posities innemen, er wordt hardop nagedacht en er hoeft niet altijd een duidelijke conclusie te worden getrokken. Discussies zijn vaak informeel, ze verlopen soms chaotisch en hebben minder vaak een duidelijk omlijnd doel. Een informele discussie draait meestal om het overtuigen van diegene met wie je een discussie aan het voeren bent. Je probeert elkaar te overtuigen.
Overtuig de beslisser
Tijdens een debat gaat dat anders. Beide partijen richten zich op een derde partij. De voorstanders en tegenstanders hebben beide als doel om die derde partij te overtuigen. Dit is één van belangrijkste verschillen tussen een debat en een discussie. Een goed inhoudelijk debat kent een scherp geformuleerde stelling met duidelijke voor- en tegenstanders. Daarnaast is het belangrijk om spreektijden vast te stellen en vooraf een beslisser aan te wijzen die op basis van afgesproken criteria een eindoordeel velt. Een debat dat aan deze voorwaarden voldoet, noemen we een zuiver debat. Daarbij hebben we het niet over degelijke argumentatie of integere sprekers.
Zuiver debat
Het gaat er in een zuiver debat om dat de taken, tijden en het doel vooraf duidelijk vastgesteld zijn. Voorbeelden hiervan zijn een rechtszaak of een wedstrijddebat. De procedureregels staan in wetten of reglementen. Debatten in de politiek of het bedrijfsleven voldoen lang niet altijd aan deze regels. Vaak is er wel een onderwerp maar geen duidelijke stelling, en over details wordt vaak lang gesproken zonder dat er een duidelijke conclusie wordt getrokken. Misschien ken je dit fenomeen uit vergaderingen bij je eigen organisatie.
Concrete overtuigtips in je mailbox?
Meld je dan aan voor de vijf gratis overtuigtips van het Nederlands Debat Instituut. Daarmee kun je direct aan de slag om je eigen overtuigingskracht te vergroten.
Machtsstrijd
En dan hebben we het nog helemaal niet gehad over de factor macht. Argumenten kunnen natuurlijk gewoonweg genegeerd worden vanwege machtsstrijd en belangenverstrengeling. Daarom is debat ook zo belangrijk voor goede besluitvorming. Argumenten voor en tegen zijn na een goed debat in ieder geval uitgesproken en daardoor duidelijk. Een debat waarbij deelnemers worden geïntimideerd en argumenten worden verdraaid, voldoet dus niet aan de basisvoorwaarden voor een goed debat. Dat noemen we een onzuiver debat. Het voordeel van een goed gereglementeerd debat is dat de taken van voorstanders, tegenstanders en beslissers goed uit elkaar gehaald kunnen worden. De belangrijkste argumenten voor en tegen steken scherp tegen elkaar af. Hierdoor wordt een onderbouwde beslissing op basis van argumenten mogelijk.
Zo dicht mogelijk
Hoewel er dus een aantal verschillen bestaan, is het de moeite waard om ook in dagelijkse discussies te proberen een zuiver debat zo dicht mogelijk te benaderen. Debatteren draagt namelijk bij aan een kritische denkhouding, goed burgerschap en gedegen besluitvorming. Elk doordacht standpunt verdient het om met interesse aangehoord en scherp getoetst te worden. Een goed debat is de sleutel tot een soepel draaiende democratie en een goed functionerende organisatie.
Debat of discussie: de conclusie
Heb je te maken met een debat of discussie? Denk aan de belangrijkste doelstelling van een debat: het overtuigen van de beslisser. Het Nederlands Debat Instituut is dé autoriteit als het op debat en overtuigen aankomt. Naast trainingen, gespreksleiding en mediaoptredens, bieden de experts van het debatinstituut ook analyses en handige tips waar iedereen die weleens discussies voert wat aan heeft. Dit artikel is onderdeel van de serie Winnende debattips, die is gebaseerd op het boek ‘Debatteren om te winnen’ van o.a. directeur Roderik van Grieken.