Hoe vertel je een goede anekdote?

Mensen zijn emotionele wezens. Je kunt anderen dan ook beter overtuigen door ze met je
argumenten in hun ziel te raken in plaats van je te beperken tot een rationele, met feiten
onderbouwde redenering. Een goede manier om je publiek te beroeren is door anekdotisch bewijs aan te voeren. Laat aan de hand van een uit het leven gegrepen voorbeeld zien en voelen dat het bij het juiste eind hebt. Maar hoe vertel je een goede anekdote?

Verhalen vertellen

Mensen houden van verhalen. Onderzoek laat zien dat wanneer iemand ons een verhaal vertelt er op veel plekken in ons brein radertjes gaan werken. Zo wordt onze fantasie geprikkeld en we raken emotioneel betrokken. Veel meer dan wanneer wij overladen worden met feiten, statistieken en onderzoek. Maar een verhaal of een anekdote moet natuurlijk wel goed verteld worden. In de video hier onder zie je een voorbeeld van iemand die aan de hand van een anekdote een punt probeert te maken.

Karen Eber maakt aan de hand van het verhaal van Maria die haar telefoon in de lift verloor en geholpen werd door de portier het punt dat leiders van organisaties er voor moeten zorgen dat hun medewerkers zich door hen gezien en gehoord voelen. Het is zeker niet een meesterlijke anekdote maar hij laat wel een aantal elementen zien die belangrijk zijn wanneer je een anekdote vertelt.

Zintuigelijke details

Op de eerste plaats is het belangrijk dat je je publiek jouw anekdote in trekt door zorgvuldig en exact te beschrijven wat er gebeurt. Ze moeten het meebeleven en mee voelen. Dit doe je door vooral te beschrijven wat de hoofdrolspeler(s) in jouw verhaal zien, voelen, ruiken, horen, proeven. Wanneer bijvoorbeeld een belangrijk element van jouw verhaal is dat het op het moment van het verhaal koud was dan moet je dat zo beschrijven dat de luisteraar die kou voelt. “Het was zo koud dat het Peter bijna niet lukte om het slot van zijn fiets los te krijgen. Zijn handen voelden versteend”.

Dwaal niet af

Daarnaast is het belangrijk dat je tijdens het vertellen van je anekdote niet afdwaalt. Wees gedetailleerd en uitvoerig daar waar het bijdraagt aan het punt dat je wil maken maar haal er geen zaken bij die niet relevant zijn. Die leiden namelijk alleen maar af en kunnen er zelfs voor zorgen dat ze afbreuk doen aan de essentie van je verhaal. Wanneer je in het verhaal van Peter die in de kou zijn fiets van het slot probeert te krijgen toevoegt dat het een fiets is die hij 5 jaar geleden van zijn vrouw heeft gekregen toen hij 40 werd dan zet dit automatisch je publiek aan het denken. Dus Peter is getrouwd? En hij is 45 jaar? Als je niet wil dat je publiek die denkrichting op gaat dan kun je deze details maar beter weglaten. Heb heel scherp voor ogen welk punt je wil maken en vertel alleen datgene dat daar aan bijdraagt.

Goede volgorde

Het is ook belangrijk dat je de juiste volgorde hanteert. En dat is dat je eerst je anekdote vertelt en vanuit die anekdote het punt maakt dat je wil maken. In de video verrast Karen Eber ons met haar verhaal. We blijven geboeid luisteren omdat we benieuwd zijn waar het verhaal naar toe gaat. Nadat ze de anekdote heeft afgerond vertelt ze de moraal van het verhaal. Had zij het andersom gedaan dan was de anekdote veel minder sterk geweest omdat de clou eigenlijk al verraden was. Anekdotes tijdens een betoog werken vooral goed wanneer ze als vertrekpunt worden gebruikt van een nieuw onderdeel van het verhaal.

Niet groots en meeslepend

De grootste valkuil bij het gebruiken van anekdotes is dat mensen denken dat het moet draaien om een groots verhaal dat leuk vertelt wordt. Niets is minder waar. Het is precies omgekeerd. Een goede anekdote is een leuk verhaal dat groots verteld wordt. De anekdote is niet meer dan een illustratie van je punt. Het kan iets alledaags zijn. Waar het om draait is dat het goed verteld wordt. De anekdote van Karen Eber in de video is niet heel erg spannend maar doordat de belangrijke elementen goed verteld worden levert het krachtig bewijs hoe belangrijk het is om als leider je mensen echt te zien en te horen. Veel aansprekender dan het aanhalen van een onderzoek dat aantoont dat medewerkers het belangrijk vinden om gezien en gehoord te worden.

Kortom, denk de volgende keer dat je een presentatie gaat houden na over een paar goede anekdotes die de belangrijkste punten die je wil maken ondersteunen en werk deze goed uit.